På Moss bibliotek har dei slett ikkje skrota DVD-samlinga og plussar no på med eigen filmklubb
Jo, dette er namnet på ein flunka ny DIGITAL FILMKLUBB i regi av Mossebibliotekene. Onsdag 6. oktober kl. 18.00 er dei på FB med «… en av Norges mest interessante filmregissører og manusforfattere – Dag Johan Haugerud! Mannen – som til daglig jobber som bibliotekar – skrev sin første bok «Noe med natur» i 1999, og har siden opplevd å vinne Amanda for både regi og manus for så vel «Som du ser meg» i 2013 og «Barn» i 2020! I tillegg skjenket P2-lytterne ham den høythengende romanprisen i 2016 for «Enkle atonale stykker for barn». Vi gleder oss til å snakke med Dag Johan om den oppsiktsvekkende karrieren hans – og kunsten som har oppstått underveis».
Kristoffer Tangård, ansvarleg for dette på Moss bibliotek, fortel oss at dette er ein digital møteplass som baserer seg på lesesirkelprinsippet: Du ser ein gitt film og møtast på Zoom hvor éin eller fleire bibliotektilsette er «vertar» for ein samtale. Filmoteket brukast til å velje ut filmane.
Sjølv om denne klubben er grenselaus, vil vel oppretting av lokale klubbar ha noko å seie for lokal oppslutning. Tenkjer bloggaren. Så her bør filminteresserte bibliotekfolk melde seg på og sjå kva som er muleg å få til utan å måtte gå til innkjøpsstopp i mars.
Kvalitetsfilm på DVD skal vere heilt «ute» etter Netflix osv. På fotoet til høgre kan det vere tilfeldig at OBS på Rygge storsenter hadde tomme hyller her om dagen, men på Moss bibliotek, til venstre, har dei i alle fall ikkje tapt motet. Dei held fast ved eit fleir-medietilbod så lenge det går (noko vi gjer også her på bloggen; sjå tæggen Filmformidling).
I New York Times har dei konkludert med at strøymetilboda vil bli meir spesialiserte.
PS 6.8.: DVD-fråvéret på OBS var ikkje tilfeldig. No er tilbodet redusert til ein mykje mindre stand.
Til dømes Deichman på Bøler har mykje verkeleg god film. Klikk for større
På Facebookgruppa «Bibliotekarer i folkebibliotek» blei det nyleg lagt ut eit enkelt spørjeskjema med overskrifta: «Hei, folkebibliotek. DVDer?». Med fire svaralternativ. Og per i dag, 30. juni, har 87 av 109 svart at «Ja, det har vi og vi skal ikke slutte med det».
For snart tre år sidan blogga underteikna: «Kan biblioteket redde kvalitetsfilmen i Norge?». Det var etter ei optimistisk ordveksling om dette på lista «Biblioteknorge» (den opprinnelege, men som Nasjonalbiblioteket eigenrådig sletta frå nettets overflate). Vi foreslo der ei enkel igangsetting av eit meir eller mindre landsomfattande fjernlån av film på DVD. Ein enkel plakat og eit delebilete for sosiale media kan få det heile igang.
For videoane i dei 87 biblioteka finst jo i Biblioteksøk, pluss i alle dei som ikkje har oppdaga undersøkinga. Pluss NB i Rana.
Ein kommentar til undersøkinga går på at det snart ikkje finst utstyr for avspeling, men dét er faktisk blitt betre den siste tida. El-sjappene her i småbyen har både to og tre modellar i dag.
På éin og same fredag føremiddag dukkar det opp (kvifor heiter det dét? Det er jo ei sjølvmotseiing) to nyheiter om Tiktok og bibliotek. Begge er dessverre betalingsinnmurte: Først ei sak i Svensk Bokhandel om at tiktokking om bøker aukar salet «på ett unikt sätt. Tio år gamla titlar kan få extrem skjuts tack vare känslosamma videoklipp – i synnerhet om de lockar till tårar». Takk til Jan Szczepański, Gtbrg, som meiner dette bør vel duge for bibliotek også.
Og så får vi avisa Varingen i fanget (elektronisk) der dei skriv om to skolejenter i Nittedal som tiktokkar for biblioteket. Vi får tilgang og siterer: «Biblioteket har laget TikTok-profilen nittebib og har engasjert Katinka Eckhoff (16) og Kari Strandrud (15) til å lage innhold for det sosiale nettverket. De to går henholdsvis første året på Bjertnes videregående og siste året på Li ungdomsskole. – Vi skal engasjere flest mulig ungdommer, komme med boktips og vise hva biblioteket kan brukes til, sier Katinka … Kanalen har snautt 100 følgere, men har altså passert 6.000 seere på en enkelt video».
I Fredriksstad Blad har biblioteket fast tips-spalte. For ei veke sidan var tipset noko vi har venta på (men kanskje finst dette fleire stader allereide?): Under overskrifta «Når du er lei av de største strømmetjenestene» heiter det: «Fjernlånstjenesten www.bibsok.no er en helt fantastisk side å bruke for å finne diverse filmer som ikke er å få tak i via de største strømmetjenestene». Til dømes har bibliotekar Stig Kaino søkt, tinga og fått sjå alt han har ønska seg av gamle samuraifilmar.
Det var noko sånt vi etterlyste for snart tre år sidan: «Kan biblioteket redde kvalitetsfilmen i Norge?». Rett nok vil DVD-ane og BD-ane bli utslitne etter kvart og vanskelege å erstatte. Og det same med spelarane til folk. Men med så mykje film som framleis finst rundt på norske bibliotek, har vi ikkje råd til å ikkje tilby dette.
Og vi gjentar oss sjølve: Det einaste vi treng no er ein litt attraktiv plakat og tilsvarande delebilde. Kven fiksar dét?
I slutten av mars siterte vi Rushprint på at biblioteket ville bli «den nye kinoen» når bibliotektenesta Filmoteket kom på plass i april. No er det april, og blant anna på biblioteket Sølvberget i Stavanger er dei i gang. Det er no rundt to hundre filmar i basen, men «Innen utgangen av 2020 er det minimum 1000 filmer tilgjengelig», skriv dei på heimesida til Filmoteket.
Først då bør vi nok avseie dommen om utvalet av filmar. Men per i dag er det så ymse. Sjølvsagt må det vere ein del klassikarar i eit bibliotektilbod, og sånt som er blitt heitande «drama». Både for vaksne og barn. Men ein del USA-produsert «moderne B-film» finn vi også her, slike ein aldri ser på norsk kino, slike som for tjue-tretti år sidan berre kom i videosjappene og som i dag berre kjem på strøymetenestene (dei kommersielle). Men her trengst det betre analysar når det har gått ei tid. Samanlikningar med Netflix, Apple osv. hadde vore interessant, ikkje av volum, men sjanger og kvalitet.
PS 17.4. kl 14.56: Vi fekk ein kommentar privat om at vi ovanfor var for negative til utvalet. Etter å klikka på lenker i Filmoteket til basen IMDb står vi att med ein god del for oss ukjende filmar med 7 «stjerner», som er bra, men også fleire med 6, 5 og heilt ned i 4.
«Gi bibliotekene enda større ansvar for norsk film». Dette er overskrifta til ei sak på Rushprint i går. Utgangspunktet er at kinoane er stengde og at «på de kommersielle strømmetjenestene og VOD-plattformene er norske filmer stort sett gjemt bort, bortsett fra en og annen blockbuster eller barnefilm». Mens biblioteka jo har Filmbib og digitale lånekort.
Og snart Filmoteket, «en ny strømmetjeneste [som] lanseres i april, med mål om å kunne tilby 1000 filmer innen utgangen av året. Det er et samarbeid mellom bibliotekene og Norgesfilm som vil utfylle den allerede eksisterende distribusjonsportalen for innkjøpsordningen for kort- og dokumentarfilm, Filmbib, som ble startet opp for over fire år siden». Sjå ein kort presentasjon av Filmoteket i VG/Peil for ei veke sidan.
Dette er tydelegvis ein idé heilt i startfasen, men Lismoen avsluttar: «La oss håpe at ordningen vedvarer når bibliotekene åpner igjen. Den kan bidra til å gjøre porten videre for de der ute som ennå ikke vet at de trenger norsk film».
Noko vi liker her, etter å blogga frustrert om bibliotek og film i fleire år.
Det er fredag, og sidan måndag har det vel ikkje kome noko nytt om e-boka og biblioteket? Så kan vi heller gå seksti år attende i tida og sjå på kva avislesarar i Chicago blei fortalde om framtidas teknologi. Ein av «comic strip»-ane (comic = teikneserie, og slett ikkje at det var komisk meint) viser ein families «Electronic Home Library». Vi les i kolonna til venstre (i det fullstendige biletet) at den første video-opptakaren faktisk var lansert (det var alt i 1954), men vi trur ikkje widescreen-projisering av mikrofilma bøker i taket kom lenger enn til fabuleringsstadiet.
I alle fall meir berekraftige enn Spotify, Apple Music og dei, skal vi tru Dagbladet i dag. Vi snakkar då om samlingane av CD-ar med musikk, som nokre bibliotek har skrota, andre ikkje.
Det same vil då gjelde filmar på DVD, samanlikna med Netflix og dei. Filmtilbodet her i landet etter Netflix, HBO osv. har vi skrive mykje om på bloggen. Kvifor ikkje eit nasjonalt fjernlånssamarbeid for film?
Biblioteket i Fredrikstad har den faste spalta Bibliotektipset i lokalavisa. I dag er dei inspirerte av boka «Filmklubben» av David Gilmour om ein far som starta ein filmklubb for sonen og seg sjølv då sonen på femten nekta å gå på skolen.
Bibliotektipset er sjølvsagt å bruke tilbodet Filmbib på den måten.
PS Faste lesarar av bloggen har fått med seg at vi no og då illustrerer innlegg med klipp frå filmar.
… likevel kjem denne nye svenske dokumentaren om noko av det mest ikoniske av svensk humor – og alvor! – først til å dukke opp på norske skjermar om ??? år. Og aldri på ein norsk kino. Dette er ein filmatisk og kulturhistorisk tankekross av tredje grad, som gjeld mange andre nordiske kulturuttrykk:
I Morgenbladet 4. mars skriv Olaf Haagensen under tittelen «Jeg vil ha muligheten til å se Vibeke Løkkebergs filmer» (bak betalingsmuren). Han har gjennom ei tilfeldig vising av filmen «Åpenbaringen» oppdaga ein av landets klart beste filmregissørar, heidra blant anna med Filmkritikerprisen i 1982 og Amandakomiteens Ærespris i 2015. Men samtidig har han oppdaga at filmane hennar er praktisk talt umulege å få sett: «Den eneste av langfilmene Løkkeberg har regissert som er tilgjengelig for hjemlån i biblioteksystemet, er Løperjenten fra 1981.» (Eit par dokumentarfilmar og ein kortfilm finst i tillegg).
Her på bloggen har vi vore inne på det same og stilt spørsmålet: «Kan biblioteket redde kvalitetsfilmen i Norge?» Der vi skisserer ei enkel løysing basert på fjernlån av DVD-samlingane i dei biblioteka som enno ikkje har skrota sine. Men dette ville vere ei tidsavgrensa naudløysing då DVD-ane no blir utfasa som medium. Det einaste «berekraftige» vil altså vere å utvide biblioteka si strøymeteneste Filmbib.no til å omfatte spelefilm, ikkje berre dokumentar og kortfilm.
Haagensen avsluttar med eit hint, som biblioteksektoren bør ta til seg:
Filmen «1984» fins i dag i 40 eks. ved 37 bibliotek, fra Ulvik til NTNU. Klikk og se traileren.
Musikktilbudet er gått fra CD via nettsalg til strømming i løpet av få år. Det samme med filmtilbudet. Men fortsatt, etter flere år, tilbyr de norske utgavene av Netflix osv. hovedsakelig serier og US-amerikansk action og «romantiske komedier» på et B- og C-nivå, ikke ulikt det som dominerte i videosjappene for få år siden.
Spotify & co har i dag alle musikksjangrene i bortimot full bredde, men Netflix & co i Norge mangler det aller meste av kvalitetsfilm og klassikere, gamle og nye. Kunnskapen om film og filmhistorie kan gå tapt i Norge i løpet av en generasjon.
Men det kan det ikke-kommersielle biblioteket gjøre noe med:
I slutten av mars siterte vi Rushprint på at biblioteket ville bli 
Det er fredag, og sidan måndag har det vel ikkje kome noko nytt om e-boka og biblioteket? Så kan vi heller gå seksti år attende i tida og sjå på kva 
