I mangel av foto med CC-lisens, eit utsnitt av fotosøk på «Little Italy Branch Library»
Vi blogga i går om at biblioteka må kunne gjere noko for å motverke einsemd for norske studentar – og for folk i tre forstadar i Chicago. Det siste hadde vi frå ei ny bok: «Ensomhetens århundre» av britiske Noreena Hertz. Men her fann vi berre uklare referansar, før vi no las boka grundigare:
Det interessante med Chicago er ikkje at dei har bygd nye bydelsbibliotek, noko som i seg sjølv fremjer sosial kontakt, jamfør PLACE-prosjektet, men at dei nyleg har fullført tre bustadprosjekt der bibliotek er sentrale og heilt integrerte.
I Noreg betyr nye, urbane bustadprosjekt typisk høg standard med tilsvarande prisnivå og påfølgjande gentrifisering. Men i nybygga i desse tre Chicago-bydelane er det ulike prisnivå, noko som bidrar til at biblioteka blir reelle fleirkulturelle og -sosiale møteplassar. Hertz skriv blant anna:
… og andre leselystne og kunnskapstørste flyktningar og huslause i Athen. Forlaget Verso har ein artikkel på bloggen sin om den venstreorienterte, fleirspråklege bibliotekbilen ECHO som køyrer rundt 400 km i veka til 11 stopp i og utanfor den greske hovudstaden der det finst flykningleirar. Nokre stader kjem dei ikkje inn; dette er kontroversielt i dagens Hellas. Dei baserer seg på spreidde løyvingar, bokgåver og frivillige. Du kan også støtte dei økonomisk.
PS: Det står at dei har fått bøker frå «a closing multilingual library in Sweden». Det må vere Internationella biblioteket i Stockholm som dei lokale styresmaktene presterte å dele opp og rasere i fjor. Då skreiv vi om dette og andre aktuelle bibliotek-trugsmål og kampmetodar i den svenske hovudstaden.
Mytisk fleirspråkleg opphav. Av Pieter Bruegel den eldre (Offentleg eigedom)
No på ein fredag morgon i tidleg september kjem det inn i bloggarens e-postkasse eit nummer av tidsskriftet Edda om «litterær flerspråklighet». Ifølgje leiarartikkelen er heftet «en frukt av symposiet ”Flerspråkig litteratur och läsaren” som anordnades av den internationella Forskargruppen för flerspråkighet i nordisk-baltiska litteraturer vid Östersjöns författar- och översättarcentrum i Visby i mars 2019».
Det handlar om det fleirspråklege og litteraturen, og dermed meir om forfattarars formidling av bodskap enn om til dømes bibliotekarars formidling av forfattarars formidling.
PS: Edda er eitt av dei permanent opne (OA) tidsskrifta på Idunn.no. Men dei som var opna ekstraordinært i samband med koronaen får vi no vite, i svar på e-post-spørsmål til Idunn.no, at «ble stengt 12. juni, etter at bibliotekene åpnet igjen».
No er altså alt normalt igjen. Men også for risikogruppene …? (veit nokon om dette er ein offisiell dato, og erklært av kven?)
Nye Deichman i Bjørvika i Oslo er eit godt høve til å snakke bibliotek. Dette gjer rektor, instituttleiar og tre forskarar ved ABI ved OsloMet på Khrono.no 18. juni. Bodskapen deira er, naturleg nok, utdanning av bibliotekarar, og her er det særleg ei utfordring dei «tar på alvor og jobber videre med: Å rekruttere flere med minoritetsbakgrunn. Norsk biblioteksektor trenger bibliotekarer som speiler mangfoldet i samfunnet».
>> Fotoet: 9. desember var sist bloggaren såg Nye Deichman. Seinare har koronaen gjort offentleg kommunikasjon dit lite freistande. Heldigvis finst det også bibliotek i gangavstand.
Initiativet har førebels fått tilslutning av SSRT (The Social Responsibilities Round Table) og ALISE (Association for Library and Information Science Education) som organiserer utdanningsinstitusjonar innafor bibliotekfag og tilsette og studentar ved desse i både USA og Canada.
Og – sekundet før vi skulle klikke «publiser» – sjølve ALA (Americal Library Association). Dei har opna denne saka for twitter-taggen #librariesrespond, der det truleg vil kome mykje meir av det same.
Skarp situasjon i bibliotek. Sjå opp for slike. Kjelde: Wikimedia Commons.
Dei US-amerikanske immigrasjonsovervåkarane i ICE har oppretta eit falsk universitet eine og aleine for å tiltrekke seg og fakke utlendingar med studievisum, men som ikkje har returnert til heimlandet etter at det har utløpt.
Den dagen ICE har lese Andreas Vårheim sin artikkel om korleis «illegale» innvandrarar i USA kjenner seg tryggare på folkebibliotek enn dei fleste andre stader, dukker det vel opp falske bibliotek også? Eller dei bruker ekte bibliotek. Så vér på vakt.
«Analysearbeidet er ikkje ferdigstilt enno, men foreløpige resultat viser at det er mykje å vinne på betre samarbeid mellom skule og bibliotek.» Det handlar om at «born som deltek i Sommarles.no taper svært lite lesekompetanse over sommaren, medan born som ikkje deltek taper vesentleg meir».
Men dei 105 000 deltakarane (2018) er berre 26 prosent av elevane, så her er det eit stort uutnytta potensial. Alle fylka er med, men altså langtfrå alle kommunane.
Og for ungar som bruker andre språk enn norsk er det verkeleg mykje å hente.
I byen Thunder Bay (110 000 innb.) ved vestkysten av Dei store sjøane markerer folkebiblioteket seg som ein nøkkelinstitusjon når det gjeld integrering og i kampen mot rasisme. I ein større reportasje i riksavisa The Globe and Mail handlar det særleg om verknadene av kvite fordomar mot grupper av urfolk, også i den lokale politistyrken, men også her har biblioteket bidratt positivt. Eit av våpna er poesikveldar!
Dette er ikkje minst resultat at eit medvite arbeid av biblioteksjefen, briten John Pateman, ein bibliotekar vi har følgt i fleire år.
Jonathan Basile meiner å ha løyst Borges» flokar. Klikk og kikk
Botkyrka er ein forstadkommune og ein del av Stor-Stockholm og utgjer mykje av det fleirkulturelle ved den svenske hovudstaden (dei har ikkje, som i Oslo, noko fleirkulturelt Tøyen eller Grønland i eller nær sentrum). Ifølgje nettstaden Botkyrka Direkt tar biblioteka i kommunen konsekvensen av mangfaldet og stiller no opp faglitteraturen på dei elleve viktigaste språka – saman. Altså ikkje etter forfattarnamn og ikkje i språklege avdelingar. Arabiske bøker står først, for det kjem jo først i alfabetet. Svenskspråklege bøker kjem langt uti, med berre tyrkisk etter seg.
– Så det blir som på Netflix, spør journalisten?
– Ja lite så. Vi har sänkt trösklarna och verkar läsfrämjande så att man blir intresserad på ett helt annat sätt. Det gamla systemet har inte varit så lätt för folk att förstå. Nu ska besökarna själva hitta det de efterfrågar eller inte visste att de vill ha.
Debatten går heit på svenske Biblist, med påstandar om nett-trolling bl.a.. Men vi får sjå korleis det fungerer. Så gale som i Borges» sin bibliotekvisjon kan det vel ikkje gå (men sjå illustrasjonen og videoen over).
Fredag hadde Klassekampen ein tosiders om at «Mangel på kunnskap blant innvandrerkvinner går på helsa løs. Feza Nibigira gikk i årevis uten å få informasjon om helt enkle ting, som prevensjon og bind.» Men no er ho «en av dem som jubler over at Trondheim nå får et eget internasjonalt kvinnehus, hvor innvandrere i tillegg til språkkurs kan få grunnleggende helseinfo, om kosthold, prevensjon, tamponger og bind og forskjellen på virus og bakterier.»
Og vidare: «Ingen forklarte meg hvordan systemet fungerte med legevakt, fastlege og nattapotek. Jeg fikk heller ingen informasjon om prevensjon. … I flere år visste hun ikke om bind og tamponger. I stedet brukte hun, som mange venninner, …
Og på heimvegen kan du stikke innom Malmö 12. februar og på universitetet der lære det viktigaste om moblisering av «Afro-Brazilian and Native-Brazilian women to engage with and develop technology against social inequalities and racism».
Takk til Genosse Magnus og kamrat Sylvia. Det er fint å ha vener med litt andre horisontar. Sjølv om vi desse vekene er bundne til dei heimlege snøfonnene. Men andre kan jo dra. Og skrive om det. Velkomne.
De franske bøkene skiller seg ut i Stockholms stadsbibliotek. Kultwatch sin undersøkelse handler om en annen slags hvithet
Bibliotek i samhälle (bis) lenker oss i dag opp til publikasjonen «Biblioteken, representation och vithetsnormen» som handler om «Hur kan det mätas hur maktstrukturerna ser ut i en verksamhet? Ett nästan övertydligt enkelt sätt är att titta på vilka som finns representerade bland de anställda. Det finns förstås många andra möjligheter också. Det går att titta på språkbruk, urval av böcker och vilka normer som finns i den interna kulturen.»
De som står bak er Kultwatch, «sajten för kulturverk, kulturanalys och debatt med en feministisk, klassmedveten och avkoloniserad blick.»
Michel Steen-Hansen siterte i går fra ei bokmelding: «Der kan næppe skrives nogen mere rørende apologi for de danske folkebiblioteker end Ahmed Akkaris nye bog, Mod til at tvivle». Det handler om islamisten som havna på et bibliotek på Grønland, ja, sjølve Grønland, og møtte Jostein Gaarders roman «Sofies verden».
Ikke sånn å forstå at «Akkaris omvendelse til oplysning, demokrati og ytringsfrihed uden videre kan generaliseres; vi kan næppe fragte samtlige unge jihadister fra ghettoerne til udsteder på Grønland og forvente lignende omvendelseshistorier. Men historien viser alligevel, hvor værdifuldt det er, at et moderne demokrati besidder ikke bare et begreb om dannelse, men også at denne dannelse inkarneres i institutioner som netop skole- og folkebiblioteker».
Så: «Det er ikke sikkert, at dannelsens institutioner er det første, der skal disruptes». Som det så smukt hedder der nede. I dronningriket jobber de med sin omstridte «ghettoplan», men der de ovenikøbet ha’r glemt biblioteket.
Ballade hadde 2.2. en sak om at det norske kulturlivet vil, men får ikke inkludering helt til. I hvert fall ikke på institusjonstoppene. Og ikke i mainstream musikkliv, for eksempel. Daglig leder Hilde Maisey i TrAP sier blant annet:
«– Noen deler av kulturlivet har barrierer rundt seg. Ser du på hvem som bruker hva, blir det tydelig hvem som opplever at kulturlivet er til for dem. Kulturbruken blant folk med minoritetsbakgrunn er for eksempel høyere enn majoriteten på bibliotek, og lavere på andre kulturtilbud.» (vår utheving)
Nye Deichman i Bjørvika i Oslo er eit godt høve til å snakke bibliotek. Dette gjer rektor, instituttleiar og tre forskarar ved ABI ved OsloMet på 
I USA var (vel?) BCALA (The Black Caucus of The American Library Association) først ute på bibliotekfeltet med ei fordøming av 
På 
Fredag hadde Klassekampen ein tosiders om at «Mangel på kunnskap blant innvandrerkvinner går på helsa løs. Feza Nibigira gikk i årevis uten å få informasjon om helt enkle ting, som prevensjon og bind.» Men no er ho «en av dem som jubler over at Trondheim nå får et eget internasjonalt kvinnehus, hvor innvandrere i tillegg til språkkurs kan få grunnleggende helseinfo, om kosthold, prevensjon, tamponger og bind og forskjellen på virus og bakterier.»
Michel Steen-Hansen .jpg){kind=link}
